Trong bài viết dưới đây, Ngoaingufpt sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin liên quan đến Sơ Đồ Cấu Tạo Xinap Hóa Học. Mời bạn đọc cùng theo dõi!
Xinap là gì? Sơ Đồ Cấu Tạo Xinap Hóa Học
Xinap là một cấu trúc đặc biệt của tế bào thần kinh, có chức năng truyền tin từ tế bào thần kinh này sang tế bào thần kinh khác, hoặc từ tế bào thần kinh sang các loại tế bào khác như tế bào cơ, tế bào tuyến… Xinap là nơi xảy ra các quá trình truyền tin hóa học, do đó được gọi là xinap hóa học.
Cấu tạo xinap hóa học như thế nào?
Xinap hóa học được cấu tạo từ ba phần chính: chùy xinap, khe xinap và màng sau xinap. Các phần này có vai trò và cơ chế hoạt động như thế nào? Chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết dưới đây.
Chùy xinap
Chùy xinap là phần cuối của sợi trục của tế bào thần kinh trước xinap. Chùy xinap có màng bao bọc gọi là màng trước xinap, trong đó chứa các ty thể và các bóng chứa chất trung gian hóa học (neurotransmitter).
Các chất trung gian hóa học có nhiều loại, như axetylcolin, noradrenalin, dopamin, serotonin… Tùy theo loại chất trung gian hóa học mà xinap có tính chất khác nhau.
Chùy xinap có vai trò là phát ra các chất trung gian hóa học khi nhận được xung thần kinh từ sợi trục. Các chất trung gian hóa học được đẩy ra khỏi các bóng qua quá trình tiết dịch (exocytosis) và đi vào khe xinap.
Khe xinap
Khe xinap là khoảng không gian giữa màng trước và màng sau xinap. Khe xinap có độ rộng khoảng 20-50 nanomet (nm), tức là 0,00002-0,00005 milimet (mm). Khe xinap chứa dung dịch ngoại môi, có pH và nồng độ ion khác nhau ở hai phía.
Khe xinap có vai trò là nơi diễn ra sự lan truyền của các chất trung gian hóa học từ chùy xinap sang màng sau xinap. Các chất trung gian hóa học di chuyển theo định luật phân bố (diffusion) từ nơi có nồng độ cao sang nơi có nồng độ thấp.
Màng sau xinap
Màng sau xinap là màng của tế bào thần kinh sau xinap, hoặc của các loại tế bào khác như tế bào cơ, tế bào tuyến… Màng sau xinap có các enzym và các thụ thể tiếp nhận các chất trung gian hóa học. Các enzym có chức năng phân giải các chất trung gian hóa học để ngăn chặn sự lan truyền quá mức của thông tin. Các thụ thể có chức năng nhận biết và liên kết với các chất trung gian hóa học, tạo ra các xung thần kinh hoặc các phản ứng sinh lí khác.
Màng sau xinap có vai trò là nơi nhận và xử lý thông tin từ chùy xinap. Màng sau xinap có thể là màng của tế bào thần kinh khác, tạo thành một mạng lưới truyền tin phức tạp trong hệ thần kinh. Hoặc màng sau xinap có thể là màng của các loại tế bào khác, tạo ra các hiệu ứng như co cơ, tiết tuyến, thay đổi nội tiết…
Xinap có vai trò gì trong cảm xúc của con người?
Xinap là một cấu trúc đặc biệt của tế bào thần kinh, có chức năng truyền tin từ tế bào thần kinh này sang tế bào thần kinh khác, hoặc từ tế bào thần kinh sang các loại tế bào khác. Xinap là nơi xảy ra các quá trình truyền tin hóa học, do đó được gọi là xinap hóa học.
Xinap có vai trò quan trọng trong cảm xúc của con người, vì cảm xúc là kết quả của sự hoạt động của các tế bào thần kinh trong não. Các tế bào thần kinh trong não liên lạc với nhau qua các xinap, sử dụng các chất trung gian hóa học (neurotransmitter) để truyền thông tin. Các chất trung gian hóa học có nhiều loại, như axetylcolin, noradrenalin, dopamin, serotonin… Tùy theo loại chất trung gian hóa học mà xinap có tính chất khác nhau.
Một số chất trung gian hóa học có ảnh hưởng đến cảm xúc của con người như sau:
- Dopamin: là chất trung gian hóa học liên quan đến cảm giác vui vẻ, hạnh phúc, thỏa mãn. Dopamin được tiết ra khi con người làm được một việc gì đó hay, hoặc khi nhận được phần thưởng. Dopamin cũng liên quan đến sự nghiện các chất kích thích như ma túy, rượu, thuốc lá…
- Serotonin: là chất trung gian hóa học liên quan đến cảm giác ổn định, bình yên, an toàn. Serotonin được tiết ra khi con người có một cuộc sống ổn định, có mối quan hệ tốt với người khác, hoặc khi ăn ngon miệng. Serotonin cũng liên quan đến sự điều tiết giấc ngủ và nhu cầu sinh lý.
- Noradrenalin: là chất trung gian hóa học liên quan đến cảm giác căng thẳng, lo lắng, sợ hãi. Noradrenalin được tiết ra khi con người phải đối mặt với một tình huống khó khăn, nguy hiểm, hoặc khi phải ra quyết định nhanh. Noradrenalin cũng liên quan đến sự tập trung và sáng tạo.
- Axetylcolin: là chất trung gian hóa học liên quan đến cảm giác nhớ, học tập và suy nghĩ. Axetylcolin được tiết ra khi con người tiếp thu và xử lý thông tin mới, hoặc khi nhớ lại những kỷ niệm. Axetylcolin cũng liên quan đến sự điều chỉnh của các cơ và các tuyến.
Kết luận
Xinap hóa học là một cấu trúc quan trọng của tế bào thần kinh, có chức năng truyền tin từ tế bào thần kinh này sang tế bào thần kinh khác, hoặc từ tế bào thần kinh sang các loại tế bào khác.
Trên đây là những thông tin về Sơ Đồ Cấu Tạo Xinap Hóa Học . Ngoaingufpt hi vọng bài viết này hữu ích với bạn!
